Door Cassandra Koning, bureau Helder
De transformatie naar waardegedreven zorg vraagt om versterking van klinisch leiderschap.Om te veranderen en terug te kunnen gaan naar het oorspronkelijke doel van de zorg, is het van belang dat de professional de regie terug pakt. De paradox hierin is echter dat zij die in de voorhoede zouden moeten staan van deze zorgtransformatie, vaak langs de zijlijn staan.
Moe en overbelast
De professionals hebben het druk met hun administratie, overleg en coördinatie. Ze zijn moe en overbelast en voelen zich niet gesteund in hun streven naar waardetoevoeging. Als klinisch leiderschap ontbreekt, zal de transformatie in de zorg in het gunstigste geval bestaan uit een lappendeken van tijdelijke oplossingen gedreven door korte termijn denken.
Lean-achtige methodieken om professionals te betrekken bij procesherontwerp zijn vaak in beperkte mate effectief. Ze worden niet in hun volle omvang toegepast. Of blijven in steken in de instrumenten en gaan voorbij aan visie en leiderschap.
Terug naar de kern
Buiten de spreekkamer spelen geïnstitutionaliseerde belangen die niet per se in het belang zijn van de patiënt. De enige uitweg is de weg terug naar de kern: het meten en vergelijken van uitkomsten, het verbeteren van processen en het herinrichten van de zorg naar het inzicht van de professional.
Precies deze transformatie vraagt om vernieuwend leiderschap. Bij artsen ligt de nadruk in hun opleiding vooral op de klinische kant van hun talenten, kennis en kunde. Scholing in het strategisch, resultaat- en mensgericht leiderschap onbreekt. Dat terwijl veel artsen later in hun carrière leiding geven aan een organisatie, een afdeling of een team.
Onvoorbereid
Enkelen hebben het van nature in zich. De meesten zijn onvoorbereid. Artsen begrijpen de geneeskunde, maar hebben weinig met HR, kwaliteit, financiën, politiek en de minder tastbare geheimen van succesvolle transformaties als vorm, samenhang, timing, draagvlak, aansluiting bij de context.
Sleutel
Vrijgevestigd of in dienstverband, medisch specialisten hebben de sleutel in handen voor het succes van de organisatie waarin zijn werken. Van volume naar waarde, met de juiste zorg op de juiste plek. Terwijl zij hierin een cruciale rol spelen, gaat er verbazingwekkend weinig aandacht naar ontwikkeling van de medische staf en het kweken van klinisch leiderschap. Dat is wel helder.