Door Romée Casteleijn
De geneeskundestudent van nu is de arts van de toekomst. Om de zorg van de toekomst te verbeteren, wil De Geneeskundestudent meer aandacht voor de onderstaande onderwerpen binnen de huidige geneeskundeopleiding.
Begin met leefstijladviezen in plaats van medicijnen
Veel chronische ziekten worden in ieder geval deels veroorzaakt door leefstijl. Als je een willekeurige geneeskundestudent vraagt naar de behandeling van diabetes mellitus type 2, zullen de meesten gemakkelijk de meest gebruikte medicijnen kunnen opdreunen. Vraag je ze echter naar een gedetailleerd leefstijl- en voedingsadvies, dan blijft het opvallend stil.
Niet gek, want de gemiddelde geneeskundestudent krijgt in zes jaar tijd 29 uur les over voeding, 30 uur over leefstijl en 8 uur over motiverende gespreksvoering1. Een bescheiden aantal uren, in acht nemend dat 1.2 miljoen mensen in Nederland diabetes heeft, 48.7 procent van de bevolking overgewicht en het steeds duidelijker wordt dat een gezonde leefstijl niet alleen preventief werkt, maar ook curatief. Dus wat ons betreft mag dat aantal uren binnen de opleiding wel wat omhoog.
Leer Interdisciplinair samenwerken
Artsen hoeven het gelukkig niet allemaal alleen te doen. Veel leefstijlinterventies kunnen begeleid worden door paramedici. De toekomstige arts moet deze echter wel weten te vinden. Om het juiste netwerk van zorgverleners rondom de patiënt te creëren, moeten geneeskundestudenten leren samenwerken met de verschillende paramedici.
Alhoewel deze (para)medische netwerken langzaam op gang komen, is de samenwerking met non-medici nog ver te zoeken. Dit is gewenst omdat de zorgkosten blijven stijgen. Willen we het zorgstelsel veranderen, dan zullen de toekomstige artsen moeten gaan samenwerken met beleidsmakers, economen en juristen.
Inleven in het paradigma van non-medici is echter behoorlijk lastig als je sinds de middelbare school alleen nog medische informatie tot je hebt genomen. Een kijkje in andermans keuken tijdens de opleiding verbreedt je eigen belevingswereld en leidt tot meer begrip.
Beoordeel technologische innovaties kritisch
De grootste verandering zal plaatsvinden op het gebied van technologische innovaties. Een ontwikkeling die een grote impact zal hebben op de gezondheidszorg is onder andere het gebruik van artificial intelligence. Zoals de geneeskundestudent op dit moment onderwijs krijgen over het röntgenapparaat, zo zouden we ook kennis moeten opdoen over deze nieuwe technologieën. Wij moeten deze technologieën leren toepassen, maar belangrijker nog: we moeten kritisch kunnen beoordelen of deze innovaties nuttig zijn en de risico’s ervan kennen.
Uit onze eigen enquête bleek dat de meerderheid van de geneeskundestudenten meer aandacht binnen de opleiding wil voor het gebruik van technologische applicaties in de zorg 2. Ondanks dat veel van deze technologieën nog in ontwikkeling zijn, is het van belang dat geneeskundestudenten hier nu al over onderwezen worden. Op die manier zijn wij er niet alleen op voorbereid als de technologie op de markt komt, maar kunnen wij met onze medische kennis actief bijdragen aan de ontwikkeling ervan.
Vanzelfsprekend is dit slechts een kleine greep uit de onderwerpen die wij belangrijk vinden. Wij hechten ook waarde aan meer traditionele onderwerpen zoals academische vorming en fysiologische basiskennis, maar deze zijn al gewaarborgd in het curriculum.
Wij zijn nog jong en staan positief tegenover de toekomst, maar willen wij écht iets veranderen dan moet de opleiding anticiperen op de uitdagingen van de toekomst. Dit betekent dat sommige traditionele, ‘verouderde’ onderwerpen moeten worden gereduceerd, om ruimte te maken voor nieuwe competenties en kennis. Dus vandaag geen visiedocument over de zorg van de toekomst, maar een oproep om de arts van de toekomst ook daadwerkelijk toekomstig bestendig op te leiden.
Bronnen:
1. Voeding en leefstijl in de opleiding (huisarts)geneeskunde Genoeg of te weinig? H.K. van Dam-Nolen mei 2017
2. Onderzoeksrapport Zorg van de Toekomst, De Geneeskundestudent. Gegevens op basis van landelijke enquête, aantal respondenten: 2343 geneeskundestudenten.
