Ook is een nauwer contact tussen zorgprofessionals en politie, buurtteams en woningbouwverenigingen gewenst. Daarbij hebben zorgverleners wel scholing en ondersteuning nodig om zich competent genoeg te voelen om de samenwerking met andere professionals aan te gaan.
Het onderzoek Mensen met complexe problematiek in de wijk is uitgevoerd onder leden van het Nivel Panel Verpleging & Verzorging en vroeg naar ervaringen van zorgverleners met de omgang met mensen uit de wijk met complexe psychische problematiek. Bovendien konden respondenten aangeven waar ze behoefte aan hadden om de behandeling en ondersteuning van deze groep mensen te optimaliseren.
De helft van de zorgverleners die in de wijk werken of zorg en ondersteuning organiseren voor mensen die zelfstandig wonen, komt in aanraking met mensen met complexe psychische problematiek. Dat zijn vooral zorgverleners in de ggz, wijkverpleegkundigen en huisartsen. Driekwart van de zorgverleners ervaart knelpunten bij de vroegsignalering, 83 procent in de ondersteuning en 67 procent in de doorverwijzing. De hulpverleners met de meeste expertise op het gebied van complexe psychische problematiek ervaren het vaakste knelpunten.
De meeste knelpunten doen zich voor bij patiënten met psychiatrische problemen, maar ook bij zorgmijders, mensen met multiproblematiek, verslaving of gedragsproblemen, verloopt de zorg en ondersteuning verre van optimaal.
Oplossingen
De behoefte aan zorgverleners met expertise in de complexe problematiek in de wijk en het wijkteam, is het grootst. Daarnaast dragen de ondervraagden veel meer oplossingen aan. Zij pleiten voor meer gerichte expertise bij de gemeente, samenwerking tussen alle partijen en een meldpunt dat altijd bereikbaar is. Verder zouden de zorgverleners graag meer tijd krijgen voor vroegsignalering en ondersteuning. Voor een betere ondersteuning en verwijzing zouden mensen meer toegang moeten krijgen tot maatwerkvoorzieningen uit de Wmo en moet de gemeente de verschillende financieringsregelingen duidelijker maken. Problemen met de doorverwijzing zijn op te lossen met meer zorgverleners in de institutionele ggz. En als er dan per instelling ook een vast aanspreekpunt is voor de ambulante hulpverleners, kan de doorverwijzing nog beter worden geregeld.
Best practices
Er zijn al wel best practices voor een aantal genoemde oplossingsrichtingen. Zo is er al her en der succesvolle samenwerking tussen zorgverleners en instanties in de wijk, zoals de woningbouwvereniging en de politie en zijn er samenwerkingsverbanden binnen het zorgdomein met buurtteams, GGD, huisartsen, praktijkondesteuningers en GGZ-instellingen.
Voor de deskundigheidsbevordering in de vroegsignalering zijn er e-learningmodules over licht verstandelijke beperkingen beschikbaar en een communicatie- en analysemodel voor professionals in het medisch en sociale domein. Onder meer sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, buurtteams en RIBW helpen bij de ondersteuning.
Samenwerking met sociale wijkteams met specifieke expertise in psychische problematiek helpt vooralsnog niet om problemen met de vroegsignalering en doorverwijzing te verhelpen. Wel zorgen deze teams voor een betere ondersteuning van mensen met complexe psychische problematiek.
