“MSR is simpel gezegd revalidatiezorg waarbij het doel voor de patiënt een zo goed mogelijke zelfredzaamheid, eigen regie en maatschappelijke participatie is. Dit naast specifieke medische zorg,”, aldus Anne-Christien de Zwart, beleidsadviseur bij Revalidatie Nederland. “De revalidatie legt een basis voor het leven na een ingrijpende ziekte of ongeval of bij een aangeboren beperking. Hoe beter die basis is, hoe beter een patiënt weer kan functioneren. En hoe minder zorg er later wellicht nodig is.”
Combinaties van problemen
Er zijn bijna 700 revalidatieartsen in ons land. Zij zijn gespecialiseerd in de problematiek waar een patiënt mee te maken krijgt na een acute situatie. Dit kan een hersenbloeding zijn, amputatie of een ongeluk. Ook leveren zij niet-acute zorg. Denk hierbij aan een patiënt met een progressieve ziekte, zoals MS, Parkinson of bij complexe andere problematiek, zoals pijnrevalidatie.
Het gaat vaak om combinaties van motorische, cognitieve en sociale problemen. De een leert weer volledig lopen na een ingrijpend ongeluk en gaat weer aan het werk. De ander leert omgaan met pijn en moeheid en een andere rol in het gezin.
Plan voor behandeling
Een multidisciplinair team van verschillende therapeuten maakt onder leiding van de revalidatiearts met de patiënt een plan voor de revalidatiebehandeling. Daarbij draait uiteraard alles om de patiënt. Er wordt gewerkt aan wat nog wel kan en gezamenlijk wordt bekeken wat de mogelijkheden en kansen zijn. Dat is voor iedereen verschillend. De ene persoon wil weer kunnen fietsen, de ander streeft naar zo zelfstandig mogelijk wonen. Het gaat om mensen van alle leeftijden, met allerlei aandoeningen.
Inventarisatie zorgkosten
Omdat er niet voldoende inzicht in de kosten van een revalidatiepatiënt was, heeft Vektis een inventarisatie gemaakt van alle zorgkosten van alle patiënten die in 2017 MSR ontvingen. Het overzicht start twee jaar voor dit jaar en eindigt het jaar erna. Dit om het hele traject in beeld te kunnen brengen.
Het is volgens De Zwart een eerste stap om te bekijken hoe de zorg wellicht optimaler in te richten is. “Onze revalidatieartsen overzien de medisch-inhoudelijke kant van de zorgketen (ook wel patient journey). En nu hebben we er ook feiten en cijfers bij. Waar komen deze mensen vandaan en waar gaan ze naar toe na de revalidatieperiode? Dat is zeer nuttige informatie waardoor we gerichter kunnen investeren in kennisontwikkeling en samenwerking om de patiëntenzorg te verbeteren.”
“Het is voor het eerst dat we zo’n compleet overzicht hebben van het volledige zorggebruik van MSR-patiënten in de tijd. VRA (Vereniging van Revalidatieartsen) en Revalidatie Nederland krijgen hierdoor inzicht in de rol en meerwaarde van de MSR in complexe, langdurige zorgtrajecten.”
Dashboard
Vektis heeft alle verzekerden die in 2017 volgens de declaratiedata MSR ontvingen opgedeeld in drie subgroepen: starters, patiënten die zowel in 2016 als in 2017 MSR ontvingen en een chronische groep patiënten die al vanaf 2015 MSR hadden. Deze drie groepen zijn gevolgd in de tijd. Welke Zvw-zorg kregen zij voor en na de MSR, in 2015, 2016 en 2018?
Met het dashboard van Vektis waar al deze informatie nu in staat, zijn allerlei dwarsdoorsnedes te maken naar leeftijdsgroepen, diagnosegroepen binnen MSR en behandelsetting.
Gerichter onderzoeken
Uit de cijfers blijkt dat veel patiënten die in 2017 een revalidatiebehandeling hebben gekregen ook zorg in de wijkverpleging ontvingen of werden ondersteund door hulpmiddelen. “We zien nu hoe de kosten van zorg en de verdeling over patiënten zich tot elkaar verhouden. Daardoor kunnen we gerichter onderzoeken hoe door samenwerking en afstemming de zorg kan verbeteren. Onze artsen een behandelaren werken nu bijvoorbeeld al samen met wijkverpleegkundigen. Nu zien we hoe groot het bereik is van goede voorlichting voor hen over specifieke patiënten uit de medisch specialistische revalidatie.”
Eerste stap
De Zwart is blij met de cijfers, maar die zijn pas een eerste stap. “Het is noodzakelijk dat we nu eerst op zoek gaan naar duiding. Waardoor komt dat, wat voor hulp krijgen deze mensen precies. Kan dat anders en zo ja, wat moet er dan anders in het revalidatieproces of in de keten? Welke vraagstukken pakken we op en welke niet? Onze wens is om ook de zorg die via de Wlz wordt gedeclareerd in beeld te krijgen en we willen graag het jaar 2019 erbij betrekken. Vanaf nu wordt het alleen maar nog interessanter.”