Dit is een van de best gelezen artikelen op Qruxx van 2019. Wilt u niets meer missen op het gebied van waardegedreven zorg? Schrijf u dan nu in voor onze wekelijkse gratis nieuwsbrief
Kremer sprak zich op het congres ‘Frisse kijk op kwaliteit in de ggz’, dat op werd georganiseerd door de VvAA, kritisch uit over value based healthcare. Hij zei dat een reductionistisch gebruik van VBHC niet de weg is, als het gaat om ‘anders verantwoorden’.
Hij kreeg bijval van Ab Klink, bestuurder bij zorgverzekeraar VGZ en voormalig minister van VWS. “De overheid maakt hier een fout”, zou hij hebben gezegd over de plannen omtrent uitkomstgerichte zorg. Kremer heeft zich al eerder kritisch uitgesproken over de manier waarop VBHC functioneert.
Volgens de hoogleraar moet er fundamenteel iets veranderen in de werkwijze van VBHC. Hij noemt daarbij het recente advies ‘Blijk van Vertrouwen’ van de RVS, dat stelt dat de huidige manier van verantwoorden leidt tot slechtere zorg. “Er moet meer aandacht zijn voor een lerende cultuur, open principes en dialoog met elkaar. Het heeft geen zin om minder indicatoren te gebruiken: minder van het verkeerde is nog steeds verkeerd. Het moet echt anders.”
Reductionisme
De reductionistische insteek waar Kremer het over heeft, is een gevolg van het kiezen van parameters die van belang zijn. “VBHC laat niet de hele kwaliteit zien, getallen vertellen niet het hele verhaal. Een nadeel is dat je naar gemiddeldes kijkt, dan gaan persoonlijke verhalen verloren. Het belang van de context is zo belangrijk.” Naast de focus op getallen en gemiddelden is er ook nog de focus op euro’s en dollars. “De kwaliteit van besluitvorming is een onderschatte dimensie van kwaliteit die je met VBHC niet pakt”, aldus Kremer.
Lerende cultuur
Een nadeel van VBHC is volgens de hoogleraar daarnaast dat iedereen er een ander beeld van heeft. “Door het idee dat kwaliteit eenvoudig is, gaat veel verloren. Het is belangrijk om succespercentages te kennen, maar er is meer dan dat”, zegt hij. VBHC moet volgens Kremer gebruikt worden om te leren en te verbeteren, niet om af te rekenen. Hij neemt Santeon als voorbeeld. “Zij hebben een goede interpretatie van VBHC. Ze wisselen kennis uit en gebruiken het vooral als brandstof voor het leerproces.”
Open waardes
Dat is ook hoe Kremer zelf twintig jaar geleden al werkte: binnen zijn vakgebied, de gynaecologie, gingen professionals regelmatig een weekend bij elkaar zitten om te praten over de verzamelde IVF-cijfers. Er werd dan besproken wat ze van elkaar konden leren. Kremer noemt ook de gehandicaptensector, waar professionals zelf een kwaliteitskader hebben gemaakt. “Dat kader bestaat uit open waardes en niet ingevuld door partijen. Dan kun je in gesprek over wat je belangrijk vindt.”
Verantwoording
De verantwoording moet worden ingericht vanuit de verantwoordelijkheid van zorgverleners en cliënten, vindt Kremer. Bestuurders moeten zich bescheiden opstellen en professionals moeten in gesprek gaan met elkaar over waardes. Als je op afstand te veel invult, slaat het volgens Kremer dicht. “We besteden onze tijd misschien aan verkeerde zaken. We denken kwaliteit te pakken maar bouwen daarmee een schijnwerkelijkheid. Kwaliteit is een activiteit, je bent er continu mee bezig en je moet het continu aanpassen. Pas dan heb je kwaliteit.”
