Dit blijkt uit promotieonderzoek van Annemieke Witteveen aan de Universiteit Twente. Bij de behandeling van borstkanker vindt steeds meer personalisatie plaats. Dit is volgens Witteveen nog niet het geval bij de nacontrole. Die is nog steeds gebaseerd op consensus en niet afgestemd op het daadwerkelijke risico dat een patiënt heeft.
Witteveen: “Op dit moment is de nacontrole voor iedereen de eerste vijf jaar gelijk, een jaarlijks mammogram en lichamelijk onderzoek. Na vijf jaar is de nacontrole volgens de huidige richtlijn afhankelijk van de leeftijd van de patiënt. Er is echter wel verschil in het risico op terugkeer van de borstkanker per patiënt. Dus zou het logischer zijn dat vrouwen met een laag risico minder vaak en lang te controleren en vrouwen met een hoog risico misschien wel langer dan vijf jaar.”
Spanning en onzekerheid
Uit het onderzoek blijkt dat vrouwen met een hoger risico zelfs minder nacontrole ondergaan dan vrouwen met een lager risico. Ook vinden vrouwen zelf momenteel ongeveer de helft van de recidieven. Dat gebeurt dus niet tijdens de nacontrole. “Hoewel de nacontrole ook gerust kan stellen, is het ondergaan van een mammogram onprettig en zorgen de nacontroles ook voor spanning en onzekerheid. Dus als vrouwen een heel laag risico hebben, worden ze onnodig belast. Dat geldt ook voor de zorgverleners. Bovendien zijn er kosten verbonden aan de nacontrole, ook voor de patiënt zelf”, aldus Witteveen.
Het onderzoek van Witteveen maakt onderdeel uit van het INFLUENCE-project (INdividualized FolLow-Up for brEast caNCEr). Het is uitgevoerd binnen de vakgroepen Health Technology and Services Research (HTSR) en Industrial Engineering and Business Information Systems (IEBIS) van de Universiteit Twente. Dat gebeurde in samenwerking met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en clinici uit verschillende ziekenhuizen.
Persoonlijk risico
Witteveen pleit ervoor om de nacontrole te optimaliseren op basis van het persoonlijke risico op een recidief. Om het risico te bepalen, is gebruik gemaakt van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Hierin worden al sinds 1989 bijna alle nieuwe kankergevallen geregistreerd. De dataset die gebruikt is voor het onderzoek, bestaat uit bijna 50.000 vrouwen.
Witteveen ontwikkelde samen met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en zorgverleners het INFLUENCE nomogram om het het risico op een recidief te bepalen. In haar onderzoek laat ze ook zien hoe de nacontrole van borstkanker te optimaliseren is op basis van het risico op een recidief voor elk mogelijk risicoprofiel. Hiermee kunnen artsen samen met de patiënt onderbouwde beslissingen nemen.
