Mark Janssen, voorzitter van de Stuurgroep voor Oud Haven en bestuurslid van het Franciscus Gasthuis & Vlietland, en Fimke Wiersma, programmamanager Oud Haven en de Havenpolikliniek, lichten de plannen voor Oud Haven toe.
De eerste stap is de opening van een tijdelijke opnamevoorziening voor ouderen. Janssen: “Op de SEH van ziekenhuizen komen veel patiënten waarvan de huisarts de situatie niet helemaal vertrouwt. Bijvoorbeeld patiënten met een ontregelde diabetes of een verstoorde vochtbalans. Deze mensen zijn eigenlijk te licht voor ziekenhuiszorg: een beetje vochttoediening helpt hen al voldoende. Aan de andere kant blijven veel oudere patiënten die zijn uitbehandeld in het ziekenhuis. Zij kunnen niet naar huis, omdat er geen mantelzorg of thuiszorg is en er voor hen nog geen plek in het verpleeghuis is.”
Voor beide groepen zou een tijdelijk opname in Oud Haven een mooie tussenvoorziening zijn die een oplossing biedt voor de verkeerde-beddenproblematiek in ziekenhuizen. “Afgelopen winter was door de griepgolf 10 tot 15 procent van de ziekenhuisbedden bezet met mensen die niet in het ziekenhuis hoorden. Dat percentage wil je het liefst niet boven 3 procent hebben.”
Multidisciplinair
In het voormalige Havenziekenhuis draait sinds vorig jaar de Havenpolikliniek, waarin vier Rotterdamse partnerziekenhuizen (Franciscus Gasthuis & Vlietland, Maasstad Ziekenhuis, IJsselland Ziekenhuis en het Erasmus MC) samenwerken. Deze polikliniek gaat de zorg voor oudere patiënten op een nieuwe wijze inrichten. De groep Medisch Zorgconcept werkt momenteel het concept verder uit.
“Wij willen poliklinische zorgpaden richten op ouderenproblematiek”, aldus Wiersma. “Nu komen oudere patiënten vaak eerst bij de internist. Als er toch een ander probleem blijkt, gaat hij naar de cardioloog en soms voor een derde afspraak nog naar de neuroloog. Wij willen dat de patiënt multidisciplinair in één afspraak wordt gezien. Daarbij is het belangrijk om holistisch naar de oudere te kijken.”
Een tweede idee is om op de polikliniek meekijkconsulten te organiseren. “Vaak zijn ouderen al aardig in beeld bij de huisarts of wijkverpleegkundige, maar weten deze niet zeker of ze op de goede koers zitten. Het zou mooi zijn als de patiënt met de huisarts of verpleegkundige en de specialist een gezamenlijk consult hebben. Dat dwingt iedereen ook om over de ketens heen te kijken.”
De vraag is of patiënten op de polikliniek altijd gezien moeten worden door een arts. Wellicht komt er meer een regiefunctie voor gespecialiseerde verpleegkundigen, die doorgaans meer tijd hebben voor de patiënt. In de zorg voor ouderen zal in ieder geval veel meer gebruik gemaakt worden van thuismonitoring. Om daar optimaal mee te kunnen werken en bovendien over de ketens en muren van de ziekenhuizen goed met elkaar te kunnen communiceren, zal er aldus Janssen met elkaar ook flink geïnvesteerd moeten worden in een goede en veilige uitwisselbaarheid van gegevens.
Patiëntenreis
De stuurgroep heeft een ‘patiëntenreis’ georganiseerd om door de ogen van de oudere patiënt te zien hoe deze de zorg ervaart en wat hij of zij liever anders zou zien. Het belangrijkste dat uit de interviews naar voren komt, is dat ouderen heel graag zelf de regie willen houden en zelfredzaam willen blijven. De les die Wiersma daaruit trekt: “Het is belangrijk dat we de zorg goed afstemmen met huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde.”
Een tweede punt is dat kwetsbare en onzekere patiënten veiligheid heel belangrijk vinden. “Zij willen graag één contactpersoon die hen in de gaten houdt. Ze hebben liever iemand die contact met hen opneemt als uit meetgegevens blijkt dat het niet zo goed gaat, dan dat ze zelf moeten bellen wanneer ze niet lekker zijn.”
Nu in het nieuwe zorgconcept alle zorgpartijen bij elkaar komen, liggen er unieke kansen om kennis uit te wisselen en van elkaar te leren, aldus Wiersma. Ook verwacht zij daarmee de vele verschillende afspraken te kunnen vervangen door gezamenlijke protocollen. Zo kan Oud Haven uitgroeien tot een kennis-en expertisecentrum voor ouderenzorg. En kan het concept mogelijk ook overgenomen worden door de poliklinieken in de andere stadsdelen van Rotterdam, voegt Janssen er tot slot aan toe.