Het nationaal onderzoeksprogramma Doen of Laten, gecoördineerd door de universitair medische centra, heeft dat laten zien. Dit programma was bedoeld om het aantal niet-gepaste laboratoriumtesten, medicijnen, urinekatheters en controles terug te dringen.
Zo hebben zesentwintig huisartsenpraktijken met patiëntinformatie, scholing en feedback het aantal vitaminebepalingen met 20 procent omlaag gebracht. Dit is een van de acht projecten die in 2015 is gestart. Meer dan 200 huisartsen, 38 ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra verspreid over het land werkten hieraan mee.
Geen toegevoegde waarde
Niet-gepaste zorg is zorg die geen toegevoegde waarde voor de patiënt heeft en daardoor onnodig de patiënt belast, risico’s oplevert en geld kost en daardoor de kwaliteit van zorg in gevaar kan brengen. Het onderzoek laat zien dat niet-gepaste zorg met relatief eenvoudige maatregelen is terug te dringen. Patiënten spelen daarbij naast de zorgverlener een belangrijke rol.
Veranderen is echter niet eenvoudig. Zo blijkt het gebrek aan samenwerking tussen zorgverleners lastig. Ook het gebrek aan tijd voor de patiënt, de verwachtingen van de patiënt en het doorbreken van routines maken het terugdringen van niet-gepaste zorg ingewikkeld. De resultaten van het onderzoek geven aan dat ziekenhuizen en huisartsen miljoenen euro’s kunnen besparen.
Succesvolle voorbeelden
In een ander project kregen patiënten die waren doorverwezen voor een kijkoperatie in de maag, een e-learning om meer te leren over hun maagklachten. Na de e-learning zag 76 procent op eigen verzoek af van de kijkoperatie. Urinekatheters blijken vaak onnodig lang te blijven zitten. Medewerkers van zeven ziekenhuizen hebben het niet-gepast gebruik van urinekatheters met 25 procent verminderd, onder andere door feedback en scholing. Vier andere ziekenhuizen hebben 11 procent minder laboratoriumaanvragen gerealiseerd door actief feedback te geven op het aanvraaggedrag, scholing aan artsen en artsen in opleiding en het aanpassen van de aanvraagsystemen.
Slotconferentie
Tijdens de slotconferentie van het programma op 25 januari worden de resultaten bekend gemaakt. De komende jaren gaat het programma Doen of laten? verder met het terugdringen van niet-gepaste zorg en het vergroten van het bewustzijn om terughoudend te zijn bij sommige vormen van zorg.
Doen of laten? is onderdeel van het Citrienfonds. Dit fonds van de NFU en ZonMw helpt duurzame en breed inzetbare oplossingen in de gezondheidszorg ontwikkelen.
————————————————————
Lees ook:
Stoppen met overbodige zorg
Het stoppen met zorg die volgens de wetenschappelijke inzichten niet-effectief is, is niet simpel. Is de-implementatie het tegenovergestelde van implementatie? Of juist hetzelfde? Implementeren is al een hele uitdaging; is ergens mee ophouden nog ingewikkelder? Deskundigen, zorgverleners, beleidsmakers, patiënten en een zorgverzekeraar aan het woord.
Naar het thema op Qruxx >>>