Ten tijde van het onderzoek dat is gepubliceerd in BMJ Open, is het OLVG halverwege de implementatie van VBHC, waarbij ze de Physician-in-the-lead-strategie (PIL) volgt. Iedere afdeling staat onder leiding van een PIL, met ondersteuning van een operationeel en een bedrijfskundig manager. De PIL is naar het ziekenhuisbestuur eindverantwoordelijk voor de organisatie, prestaties en kwaliteit van zorg de afdeling.
Op de afdeling Obstetrie en Gynaecologie is gekeken of de PIL-strategie geschikt is om holistische zorg te garanderen, zoals VBHC pretendeert. In de holistische visie maakt de traditionele biomedische gezondheidszorg plaats voor zorg met meer aandacht voor het psychische, sociale en spirituele welzijn van de patiënt, de kwaliteit van leven en het dagelijks functioneren.
In het onderzoek zijn afgevaardigden van alle zorgprofessies (artsen, verpleegkundigen, verloskundigen, artsen in opleiding) geïnterviewd, evenals afdelingsmanagers, bestuursleden, een lid van de patiëntenraad van het ziekenhuis en een afgevaardigde van Zorginstituut Nederland. Voorwaarde was dat alle afgevaardigden enigszins betrokken waren bij beleidsdiscussies over de toekomst van de te leveren gezondheidszorg in het ziekenhuis.
PIL ongeschikt
Alle deelnemers steunen de transitie naar een holistische gezondheidszorg. Maar zij verwachten niet dat de PIL-strategie daarvoor geschikt is. Een arts heeft weliswaar voldoende oog voor de biomedische gezondheid, de praktijkvoering en heeft invloed binnen het team, maar te weinig aandacht voor alle overige dimensies van gezondheid, menen de geïnterviewden. Daardoor zal onder hun leiding relatief veel nadruk op diagnostiek en interventies blijven liggen.
Daarbij hebben artsen doorgaans te weinig belangstelling in management, zijn daartoe onvoldoende toegerust en hebben te weinig tijd om een afdeling te managen. Mogelijk lukt het nog wel om de eigen afdeling te runnen, maar het zal moeilijk zijn om ook voldoende aandacht te hebben voor het grote geheel, samenwerking met andere afdelingen en het ziekenhuis als organisatie.
Teamwerk
Scholing kan de PIL helpen om meer oog voor de holistische aanpak te krijgen. Maar liever pleiten de geïnterviewden voor een team-in-the-lead-strategie, omdat de verschillende zorgprofessies complementair zijn in het zorgproces. Organisatie van holistische zorg vraagt namelijk om integratie en teamwerk binnen en tussen alle onderdelen van de zorgketen. Tot slot denken de geïnterviewden dat er behoefte is aan een extramuraal zorgcoördinatiecentrum dat de zorg coördineert en patiënten ondersteunt bij de overige dimensie van holistische zorg. Meer begeleiding op sociaal en spiritueel gebied en hulp bij het zelfmanagement van de ziekte bijdragen aan een patiënt-in-the-lead.
