Chris Bangma werkte twintig jaar als hoofd van de afdeling urologie van het Erasmus MC. Hij legde zijn functie neer om de leerstoel VBHC te vervullen. Bangma was betrokken bij veel internationale en regionale projecten in het Erasmus MC op het gebied van prostaatkanker. Zorgpaden, netwerkzorg en vroegdetectie staan in zijn werk centraal en vormen de basis voor het project ‘Uitkomstgerichte financiering in zorgpad prostaatcarcinoom’.
Contractfase
Het betreft een gefaseerd project van het Anser-netwerk voor prostaatkankerzorg, waaraan LUMC, Erasmus MC, Franciscus, Maasstad Ziekenhuis, Albert Schweizer Ziekenhuis, Haaglanden medisch centrum, OLVG, Adrz, en de Reinier Haga Groep deelnemen. Bangma: “Wij gingen in juli van start met subsidie van ZonMw en verschillende partijen en zitten nu in de voorbereidende en contractfase. Op 1 januari starten we met de registratie van uitkomsten van zorg, onder meer gerapporteerd door de patiënten zelf.” Het doel van het project is om de prostaatkankerzorg kwalitatief beter te maken.
Uitkomstgerichte vergoeding
De onderzoekers richten zich daarvoor op drie kwaliteitverbeterende interventies in het zorgpad prostaatcarcinoom. Bangma: “We willen samen met de zorgverzekeraars een uitkomstgerichte vergoeding bewerkstelligen. Wanneer er bepaalde uitkomsten zijn van het behandelproces, vraagt dat om een aanpassing van de vergoeding. Bij het behalen van een van tevoren afgesproken niveau van continentie na een prostaatoperatie is een bonus overeen te komen.”
Bagagedrager
Wettelijk gezien is de vorm van de contractering voor elk deelnemend ziekenhuis een zaak van de verzekeraar en het ziekenhuis. De ziekenhuizen kunnen daarin zelf overeenkomen hoe ze deze uitkomstgerichte contractering opstellen. CZ en DSW doen mee aan het project. Zilveren Kruis en VGZ denken erover om het systeem ook mee te nemen in hun contractonderhandelingen. Bangma: “Ze waren nog niet bij het project betrokken, maar hebben aangegeven dat het fijn is om op de bagagedrager te zitten en zo de informatie mee te krijgen.”
Complex aantal partijen
Tijdens de eerste drie maanden van het project hadden de verschillende partijen tijd om met elkaar kennis te maken. Bangma: “Er zijn verschillende mensen betrokken: van raad van bestuur tot zorgverleners op de werkvloer.” Het is een complex aantal partijen, ook samen met de patiëntverenigingen en verzekeraars. Bangma: “Nu zitten we in het proces dat we de contracten gaan maken. De salesmensen praten met de verzekeraars met de steun van hun raad van bestuur. Iedereen moet met gelijke neuzen achter het proces staan. Iets extra doen, vereist een intrinsieke trigger.”
Prostaatwijzer
De huisartsenlaboratoria doen ook mee in het project om met de ‘prostaatwijzer’ de verwijzing naar de tweede lijn te verminderen. Bangma: “We zijn daarvoor in gesprek met de NZa en de verzekeraars. CZ heeft aangegeven de aanvraag voor een facultatieve prestatie te ondersteunen. De weg is dus vrij voor de anderhalve lijn. De laboratoria in de regio kunnen een prostaatwijzerconsult aanbieden en daarmee ten minste 30 procent van de verwijzingen naar de tweede lijn voorkomen. De reductie van onnodige diagnostiek kan uiteindelijk ook de kosten in de zorg met miljoenen verminderen.”
Overdiagnostiek
“Je voorkomt overbehandeling en overdiagnostiek”, vervolgt Bangma. “Het project is er om dit hard te maken en om te zien of die 30 procent daadwerkelijk in de praktijk haalbaar is. Alle uitkomsten van de interventies die wij doen, worden op technische wijze beoordeeld, maar ook op patiënt-gerapporteerde uitkomsten via PROMs. De nieuwe PROMs ontwikkelen wij samen met de patiëntenverenigingen. Wij vroegen wat de norm moest zijn, hoe goed een interventie moest zijn om voor extra financiering in aanmerking te komen. Maar zij laten dat over aan het samenspel tussen sales en de verzekeraars.”
Voortzetting
De professor verwacht dat het zorgpad prostaatcarcinoom zodanig efficiënt is, dat ziekenhuizen het zullen overnemen. Bangma: “Aan het einde van 2022 is er een mogelijkheid tot voortzetting van deze waardegedreven zorgfinanciering. Wij hopen dat het zich uitbreidt naar nieuwe projecten. De efficiëntie wordt aangetoond in kosten en kwaliteit, en dat iedereen gemotiveerd is om het te blijven verrichten.”
Patiënt
De patiënt zal volgens Bangma ook de effecten van de waardegedreven zorg merken. “Hij merkt bijvoorbeeld dat er minder verwijzing naar de tweede lijn zal zijn en is langer bij de huisarts. Hij krijgt minder infectiecomplicaties bij prostaat-biopsieën, dus er is ook minder vaak antibiotica nodig. Bij een maligniteit en operatie is er een verbeterde uitkomst op incontinentie en erectiele disfunctie.”
Zorgcontracten
Bangma besluit: “Het is spannend om te zien wat voor vorm van zorgcontracten hieruit komt. Het kan een variatie zijn. De ziekenhuizen willen mogelijk niks veranderen met de verzekeraar en blijven in de DOT-structuur. Of ze kiezen de mogelijkheid: betalen voor het proces, dus een bonus bij het proces, ongeacht de uitkomst. Een derde mogelijkheid is de mate van kwaliteitsverbetering bij de patiënt, daarvoor wordt een uitkomstfinanciering opgericht. Wij zijn benieuwd hoe mensen daarop zullen inspelen.”
