Een van de zestien voorloperprojecten van het Zorginstituut. Naar het overzicht van alle projecten
Wat houdt de innovatie in?
ZorgRank is een algoritme (rekenkundig model) dat een persoonlijk advies geeft. Met dit advies kunnen zorgvrager en verwijzer vervolgens onderbouwd samen beslissen over de best passende vervolgzorg in de anderhalve- en tweedelijns zorg. De zorgvrager kan hierbij zelf kiezen, samen met de verwijzer of met de ondersteuning van een verwijsbureau als TIPP.
Het rekenkundig selectiemodel van ZorgRank zet de best passende opties bovenaan. Het model laat zien welke aanbieders het meest relevant zijn en aansluiten bij de kenmerken en voorkeuren van de zorgvrager, de verwijsreden, input van de verwijzer (huisarts) en zorginformatie (zoals uitkomsten, wachttijden en gecontracteerde zorgaanbod). De zorgvrager vergelijkt de verschillende opties zelfstandig of samen met de verwijzer. De zorgvrager maakt vervolgens zelf of samen met de verwijzer (Samen Beslissen) een onderbouwde keuze voor een zorgaanbieder. ZorgRank kan geïntegreerd worden in websites of applicaties waar een keuze gemaakt wordt voor vervolgzorg.
ZorgRank combineert straks de input van de zorgvrager en verwijzer met beschikbare zorgdata. Een belangrijk uitgangspunt is dat alle zorgaanbieders die de benodigde vervolgzorg kunnen leveren in Nederland, worden meegenomen in het advies aan de zorgvrager. We gebruiken daarom alleen databronnen en registraties in ZorgRank met een landelijke dekking. Een advies is dus altijd gebaseerd op het volledige zorgaanbod.
ZorgRank wordt via open standaarden (inclusief open source broncode) beschikbaar gesteld en sluit aan bij de afsprakenstelsels en architectuur die in het informatieberaad zijn overeengekomen.
Alle resultaten van het project worden vrij toegankelijk via de website en kunnen ingezet worden voor eigen gebruik en doorontwikkeling in het kader van de onomkeerbare beweging Gepast Verwijzen. Via deze website worden verantwoordingsdocumenten beschikbaar gesteld, alsook een implementatieplan en instructie om ZorgRank te integreren in de eigen omgeving van de eindgebruiker.
Omdat de projectresultaten in open source broncode wordt opgeleverd is het mogelijk voor eindgebruikers om ZorgRank door te ontwikkelen voor eigen gebruik.
Hoe gaat dit een bijdrage leveren aan waardegedreven zorg?
De verwachting is dat door de inzet en het gebruik van ZorgRank de volgende resultaten worden behaald:
- Er wordt meer gebruik gemaakt van de objectieve/onafhankelijke kwaliteitsinformatie (zorguitkomsten) bij het maken van een onderbouwde keuze voor vervolgzorg;
- De specifieke voorkeuren van de zorgvrager, persoonlijke situatie van de zorgvrager alsook het advies van de verwijzer worden goed meegewogen in geven van een passend advies;
- Steeds meer zorgvragers en verwijzers maken gebruik van ZorgRank;
- ZorgRank leidt tot een best passende verwijzing en vergroot de tevredenheid van de zorgvrager;
- ZorgRank stimuleert betere zorguitkomsten. Doordat de kwaliteit/uitkomsten van zorg worden meegenomen in de verwijzing, levert dit een incentive op voor de zorgaanbieder van vervolgzorg om de kwaliteit te verbeteren.
- ZorgRank stimuleert zinnige en zuinige zorg, doordat in de verwijzing ook nadrukkelijk adequate zorg in de 1 ½e lijn wordt meegewogen en daardoor kan een verschuiving plaatsvinden van tweede naar de anderhalvelijn.
Wie zijn de initiatiefnemers?
ZIO (eerstelijns zorgorganisatie in Maastricht en Heuvelland), TIPP (huisartsenverwijsbureau) en Mediquest. Deze organisaties werken samen Zorgbelang Limburg en de Patiëntenfederatie Nederland en een speciaal voor dit project ingerichte raad van advies
Hoe wordt het project ingebed in uw zorgorganisatie(s)?
ZIO blijft in de werkomgeving Zuid-Limburg ook na de periode structureel gebruik blijft maken van ZorgRank. De betrokken partijen zorgen voor scholing, training van verwijzers en zorgvragers, structurele inbedding (inbouwen in hun systemen) en voor onderhoud en doorontwikkeling. ZorgRank wordt volgens een iteratief proces ontwikkeld, wat betekent dat we drie ontwikkelfases doorlopen. Door deze aanpak zijn we in staat om ZorgRank steeds verder te verfijnen.
ZIO heeft een eigen logistiek verwijsproces ontwikkeld: het verwijsbureau TIPP (Transmuraal Interactief Patiënten Platform). TIPP werkt voor de samenwerkende huisartsen uit de regio Maastricht en Heuvelland en helpt patiënten of cliënten bij een verwijzing door hun huisarts naar een ziekenhuis of andere zorgaanbieder. ZorgRank wordt geïntegreerd in verwijsproces van ZIO en helpt om samen met de zorgvrager een beter onderbouwde keuze te maken voor vervolgzorg.
Veel huisartsen in de regio Zuid-Limburg en omgeving heuvelland zijn in dienst of direct betrokken bij ZIO. Op deze wijze kan garantie gegeven worden dat Gepast Verwijzen een breed gedragen concept is dat een integraal onderdeel blijft van het verwijsproces van ZIO.
Hoe gaat de opschaling eruit zien?
Landelijke opschaling betekent dat ZorgRank na augustus 2020 door steeds meer verwijzers in Nederland buiten de regio Zuid-Limburg gebruikt gaat worden in het kader van Gepast Verwijzen. Samen met de raad van advies wordt de strategische koers verkend en invulling gegeven aan landelijke opschaling. Een exacte invulling is momenteel in ontwerp.
ZIO/TIPP en Mediquest hebben een plan van aanpak voor 2019 en 2020 opgesteld, gericht op structurele inbedding en voorbereiding op de landelijke opschaling, welke door de leden van de Raad van Advies wordt gesteund. Aangezien Gepast Verwijzen potentieel een grote impact heeft en de belangen raakt van vele partijen, werken we aan een intentieverklaring met belangrijke stakeholders, waarin afspraken zijn opgenomen om structurele inbedding en landelijke opschaling mogelijk te maken. Uiterlijk in 2020 willen we deze afspraken vertalen in één of meerdere samenwerkingsovereenkomst(en).
Welke knelpunten worden ervaren bij de inbedding en opschaling?
Op dit moment (startfase van het project) ervaren we nog geen knelpunten, wel hebben we onderstaande uitdagingen geformuleerd gebaseerd op vooraf gesignaleerde risico’s welke van belang zijn bij structurele inbedding en landelijke opschaling.
Wij zien de volgende uitdagingen:
- Gepast Verwijzen, inclusief de mogelijkheden, potentiële impact en voordelen daarvan voor het verwijsproces in de eerste lijn, is voor veel partijen nog onbekend;
- Draagvlak & commitment voor Gepast Verwijzen bij verwijzers, zorgvragers, zorgaanbieders en zorgverzekeraars moet tot stand gebracht worden. Wij zoeken voorlopers/ambassadeurs (zorggroepen/ huisartspraktijken) die achter de visie van Gepast Verwijzen staan en de intentie hebben om ZorgRank in te bedden in het verwijsproces;
- Gepast Verwijzen heeft potentieel impact op gevestigde belangen van onder meer ziekenhuizen en medisch specialisten. In het plan van aanpak zal hier nadrukkelijk aandacht aan besteed worden;
- Vertrouwen in data en rekenkundige modellen (algoritmen) is geen vanzelfsprekendheid. Wil ZorgRank gebruikt gaan worden door zorgprofessionals en zorgvragers dan zal ZorgRank volledig transparant en betrouwbaar (gevalideerd) moeten zijn;
- Voor het succes van Gepast Verwijzen zal ZorgRank technische ingebed moeten worden in de werkomgeving van de verwijzer en de gebruikersomgeving van de zorgvrager. Daarvoor is belangrijk om in de komende jaren afspraken te maken met ICT-leveranciers/eHealth-leveranciers om ZorgRank te integreren in eigen applicaties na de projectperiode;
- Het tot stand brengen van structurele financiering is een voorwaarden om Gepast Verwijzen ook na 2020 te continueren en op te schalen. De uitdaging is om samen met stakeholders een businessmodel tot stand te brengen.
Wat kunnen anderen ervan leren?
Eerstelijnsorganisaties (verwijzers) kunnen leren hoe door gebruik te maken van een rekenkundig model (algoritme) en input vanuit zorgvrager, verwijzer en objectieve databronnen er bewuster gekozen wordt voor de best passende vervolgzorg. Ze kunnen bovendien leren hoe ook Samen Beslissen (keuze vervolgzorg) in de praktijk gebracht kan worden.
Hoe kunnen ze eraan bijdragen?
Ten behoeve van opschaling van Gepast Verwijzen komen wij graag in contact met partijen die:
- Structurele inbedding en opschaling kunnen versterken;
- Goede ideeën hebben voor passende maatregelen wat betreft de gesignaleerde uitdagingen;
- Zorggroepen/ huisartspraktijken die interesse hebben in Gepast Verwijzen en zich willen opwerpen als voorloper/ambassadeur van Gepast Verwijzen;
- Goede ideeën hebben om Gepast Verwijzen op termijn door te ontwikkelen;
- Kritisch zijn en ons het vuur aan de schenen willen leggen. ‘Zonder wrijving geen glans…’
Met wie kunnen belangstellenden contact opnemen?
Jeroen Homberg, manager innovatie Mediquest, jhomberg@mediquest.nl, tel. (06) 46 05 39 08. Linda Wijnen-Smeets, l.wijnen@zio.nl, tel. (06) 83 08 19 85
