Inge Konings is als arts en onderzoeker sinds 2010 verbonden aan de afdeling Medische Oncologie van het Amsterdam UMC – Cancer Center Amsterdam, met speciale aandacht voor de behandeling van patiënten met borstkanker. Daarnaast is ze opleider van toekomstig medisch oncologen. “In die rol kom ik dagelijks in contact met toekomstige medisch specialisten, waaronder veel vrouwen. Wat ik daarin merk is dat er een verschil lijkt te bestaan tussen de manier waarop vrouwen en mannen de work-life-balance ervaren.”
Nog 268 jaar geduld svp
Dat verschil tussen mannen en vrouwen, de zogenoemde gender gap, stond centraal in de eerste presentatie van het avondprogramma. De internationaal geroemde onderzoeker op het gebied van uitgezaaide borstkanker dr. Fatima Cardoso – een dag ervoor nog gelauwerd met de ESMO Women for Oncology Award 2022 – sprak over vrouwenrechten en het trage tempo waarin ongelijkheid tussen mannen en vrouwen wordt rechtgetrokken. Daarbij was ze ook kritisch richting de ESMO. Want in de afgelopen 47 jaar zijn er 21 voorzitters geweest. Slechts twee daarvan waren vrouw. Fatima Cardoso rekende voor dat het in het huidige tempo nog 268 jaar duurt voordat er wereldwijd volledig gelijke rechten zijn tussen vrouwen en mannen. “Dat was wel een eyeopener”, vertelt Inge Konings. “Enerzijds de bewustwording dat het aantal vrouwen op topposities achterblijft bij het aantal mannen. Maar anderzijds ook dat verworven vrouwenrechten worden teruggedraaid – denk aan het recht op abortus in de VS en vrouwen in Afghanistan die geen toegang meer hebben tot hoger onderwijs. Hier in Nederland is het makkelijk om dat uit het oog te verliezen. Maar uit dit soort cijfers blijkt dat we er nog niet zijn.”
Doorbreek genderstereotypering
De brede maatschappelijke insteek die dr. Cardoso voor haar lezing had gekozen, werd gevolgd door een meer persoonlijk verhaal van prof. dr. Sabine Linn. Zij is medisch oncoloog en onderzoeker aan het Nederlands Kanker Instituut. Sabine Linn pleitte ervoor genderstereotypering te doorbreken, brak een lans voor rolmodellen en stipte eigenschappen aan (nieuwsgierigheid, goed kunnen vertellen, doorzettingsvermogen, veerkracht, geduld en authenticiteit) die haar in haar loopbaan ver hebben gebracht. Ook in haar verhaal kwamen voorbeelden ter sprake. Dat er minder onderzoeksvoorstellen van vrouwen worden geaccepteerd en gehonoreerd dan van mannen. En dat vrouwen minder serieus dan mannen worden genomen in ‘zakelijke’ gesprekken. Herkent Inge Konings dat uit haar eigen loopbaan? “Ik heb mezelf dat ook afgevraagd die avond. Ik voel het niet zo. Maar ik denk wel dat het zo is. Mannen zijn over algemeen eerder geneigd om waardering en erkenning te vragen voor hun daden en prestaties dan vrouwen. Ik geloof alleen niet dat ik iets ben misgelopen omdat ik vrouw ben.”
Beter reflecteren
Beide lezingen maakten de avond volgens Inge Konings heel waardevol. “Als opleider denk ik dat het belangrijk is dat medisch specialisten in opleiding de gevoelens die ze ervaren her- en erkennen.” Wanneer je je bewust bent van ongelijkheid en genderstereotypering stelt dat je in staat beter te reflecteren op je keuzes en handelingen, meent zij. “Stel jezelf daarom de vraag ‘wat past bij mij?’ in plaats van ‘wat verwacht de omgeving van mij’? Dat leidt tot betere besluitvorming. En dat vergroot de duurzame inzetbaarheid van oncologen.” Wat met een hoge werkdruk én burn-outratio onder medisch oncologen geen overbodige luxe is.
Let’s stick together
Anderzijds maakte de aanwezigheid van twee onderzoekers en een opleider duidelijk dat je je carrière in de oncologie op verschillende manieren kunt vormgeven. “Daar is geen goed of fout in.” Wel is het volgens Inge Konings belangrijk – zo werd vooral duidelijk uit het verhaal van Sabine Linn – dat je niet met alle winden meewaait maar je eigen pad kiest. “Steun van vrouwen voor vrouwen is daarbij onontbeerlijk”, onderstreept de medisch oncoloog tot slot. “Laten we saamhorig zijn en supportive naar elkaar toe. Elkaar stimuleren en kansen gunnen. Dat is de oproep die ik doe naar aanleiding van deze avond.”
1022ONCO532056
