Zorgbeweging Samen Beslissen verwelkomt zeven nieuwe partners

Een campagne over Samen Beslissen in de zorg in september 2021 leidde tot veel interesse van andere zorgorganisaties. Vanaf januari 2022 sluiten daarom zeven nieuwe partners zich aan: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie, Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde, Akwa GGZ alliantie kwaliteit in de geestelijke gezondheidszorg, MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid, Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde, Bo Geboortezorg en de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen.

Samen Beslissen

Om tot de beste zorg te komen, hebben zorgverlener en patiënt elkaar nodig. Samen Beslissen is in de zorg nu nog te weinig ‘samen’, blijkt onder andere uit een rapport van de Rijksoverheid. Zo overschatten zorgverleners de mate waarin zij samen beslissen en maakt zeven op de tien een voorselectie van behandelmogelijkheden. Daarnaast zegt 46 procent van de zorgverleners dat zij met de patiënt samen de beslissing nemen. Slechts 37 procent van de patiënten ervaart dit ook zo, aldus het rapport. Er is ruimte voor verbetering als het gaat om Samen Beslissen. De nieuwe partners erkennen deze uitdagingen en gaan er samen mee aan de slag.

Bedrijfsartsen

Gertjan Beens, bedrijfsarts in Enschede en voorzitter van de beroepsvereniging van bedrijfsartsen (NVAB): “Samen beslissen zit in onze genen.” Bij arbeidsgerelateerde zorg adviseert de bedrijfsarts over problemen en over oplossingen voor werknemers en werkgevers. Beens: “Geen oplossing is zo goed als het draagvlak dat ervoor is. Wij willen draagvlak voor adviezen formuleren, dus je zoekt in samenspraak naar oplossingen voor zorgvragen. En dan zeker met de werknemer zelf.”

Perceptie

Beens benadrukt de rol van de werknemer. “Mensen komen vaak op spreekuur na een vraag van een werkgever over ziekte of belastbaarheid. Werknemers kunnen ook zelf een afspraak maken voor een preventief consult. Stel je krijgt als werknemer een beroerte. Dat heeft veel impact op je leven en werk en het herstel zal veel tijd kosten. Je moet dan als bedrijfsarts niet vervallen in zwart-witdenken. Je kunt namelijk volstaan met een briefje, maar de uitnodiging van Samen Beslissen is dat je met de werknemer samen in gesprek gaat en kijkt wat haalbaar en mogelijk is. En later een gesprek met diens werkgever voeren over wat kan. Subjectieve perceptie speelt daarbij een belangrijke rol. Het is geen meetkunde; je moet rekening houden met de beleving van de cliënt. Het is een belangrijke grondhouding die je als bedrijfsarts met je meedraagt.”

Apothekers

Aris Prins, voorzitter van de apothekersorganisatie KNMP en openbaar apotheker, vindt het ook een logische stap om te committeren aan Samen Beslissen. Prins: “Gezamenlijke besluitvorming tussen apotheker en patiënt staat onder meer beschreven in de KNMP-richtlijn Consultvoering. Samen beslissen zorgt ervoor dat de patiënt meer betrokken is bij zijn behandeling. Het draagt onder andere bij aan een hogere therapietrouw van de patiënt.” Tijdens een ‘farmaceutisch consult’ in de apotheek is het mogelijk om Samen Beslissen te bevorderen. Prins: “Het is belangrijk dat dit gesprek plaatsvindt op basis van wederzijds vertrouwen en resulteert in een gezamenlijk besluit.”

Therapietrouw

Prins vervolgt: “Het traject Samen Beslissen geeft dat je in een goed gesprek het medicatieoverzicht kunt actualiseren en, mits de patiënt toestemming geeft, kunt delen met de andere zorgverleners. Je kunt dan bijvoorbeeld kijken naar zelfzorgmiddelengebruik en de keuze voor middelen optimaliseren. Samen beslissen is daarbij een belangrijk randvoorwaarde voor therapietrouw. De behandeling kan geoptimaliseerd worden en onnodig gebruik van medicijnen of spillage is zo te voorkomen, wat ook weer een positief effect heeft op de kosten van de farmaceutische zorg.”

Consultvoering in de apotheek

Apothekers zullen volgens Prins de komende jaren vaker en meer aan de slag gaan met de uitvoering van de KNMP-richtlijn Consultvoering in de apotheek. Prins: “Daardoor staat de zorgvraag van de patiënt steeds meer centraal, en zal het gesprek vaker resulteren in een gezamenlijk besluit. Daarnaast zullen patiënten zich meer bewust zijn van het feit dat ze samen met de apotheker kunnen kijken naar hun behandeling.”

Ggz

Dominique Vijverberg is directeur bij Akwa GGZ. Samen Beslissen is een belangrijk element in de visie op zorg in de ggz zoals beschreven door patiënten, naasten en professionals. Vijverberg: ”Deze visie op zorg vormt de basis van alle kwaliteitsstandaarden in de ggz.” De grootste opbrengst van Samen Beslissen zit volgens Vijverberg in beter en duurzamer herstel, de grootte van het effect daarvan op verlaging van de kosten van zorg zal nog blijken.

Ondersteunen

Door Samen Beslissen concreet te maken in alle fasen van de behandeling wil Akwa GGZ de ggz ondersteunen, vertelt Vijverberg. “Vooraf bespreekt de behandelaar dat er keuzes zijn en dat die in overleg met elkaar gemaakt worden.” Gezamenlijk brengen professional en patiënt de zorgbehoefte in kaart en bepalen vervolgens de behandeldoelen. Met elkaar worden de voor- en nadelen van de verschillende behandelingen besproken en maken patiënt en behandelaar een keuze. Patiënt en behandelaar evalueren het herstel en de behandeling en stellen deze waar nodig in overleg bij. Vijverberg: “Deze fasen zullen wij ondersteunen met verschillende trainingen en hulpmiddelen. Alle middelen komen in de komende maanden beschikbaar voor de ggz.”

Verbinding zoeken

Bedrijfsarts Beens ziet tot slot ook mogelijkheden voor betere samenwerking tussen de verschillende gecommitteerde zorgpartijen: “Samen Beslissen is een grondhouding die ons onderling bindt als partners. Je moet verbinding zoeken met de andere partners op gedeelde belangen en een gedeelde kijk op zorg. Wij zoeken vanuit de positie van de bedrijfsartsen in het zorgpalet onze plaats. Het zou fijn zijn om meer verbinding met de andere partners tot stand te brengen. Uiteindelijk moet het gaan om betere zorg voor mensen met en zonder werk.”