We hebben dus vele miljarden uitgegeven aan een systeem voor zorgfinanciering dat niet doet wat het moet doen, namelijk de kosten terugdringen en desondanks handhaven we het systeem en de bijbehorende intransparantie. Want met het huidige systeem is het volledig onduidelijk wat ieder ziekenhuis aan zorg levert en hoeveel geld ze daarvoor ontvangen. Al zou een patiënt naar een goedkoper ziekenhuis willen gaan, dan zou hij niet weten welk ziekenhuis dat is.
Performance
Om het gezondheidszorgsysteem substantieel te verbeteren, zijn twee dingen belangrijk: informatie over de performance van het systeem en incentives. Informatie over de performance als het gaat om outcome op de langere termijn hebben we maar zeer beperkt in de zorg. Dus informatie over de Waarde, als outcome gedeeld door de kosten hebben we daardoor eveneens nauwelijks. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de verwachtingen die Porter en Teisberg met hun boek over Value-Based Competition wekten, tot op de dag van vandaag ruim tien jaar later, uit zijn gebleven.
Incentives
Kijken we naar de incentives, dan zijn die nu volkomen verkeerd omdat er alleen kosten worden vergoed, zelfs als die kosten geen waarde toevoegen voor de patiënt. We moeten dus stoppen met het DBC/DOT systeem, want als je kosten wilt verlagen, moet je geen kosten gaan vergoeden.
Het systeem wordt overigens feitelijk al niet meer gebruikt; er wordt niet over producten en prijzen onderhandeld. Alleen op de achtergrond bepaalt de totale DBC- omzet nog wel steeds in belangrijke mate de referentie voor het totale budget.
Eerste stap
In de eerste stap wordt er alleen nog jaarlijks onderhandeld over de verhoging of verlaging van het totale ziekenhuisbudget. Dat is dus de huidige ‘workaround’, maar dan met afschaffing van alle zinloze en kostbare facturaties en het loslaten van de DBC-omzet als stilzwijgende referentie.
Zodra de verplichting vervalt om DBC’s vol te declareren met allerlei voorgeschreven handelingen en behandelingen ontstaan er legio kansen om de kosten te verlagen. Het wordt dan namelijk direct lonend om aan preventie te gaan doen, om kosteneffectieve innovaties te implementeren, om beter samen te werken over de gehele zorgketen en om zorg te verplaatsen naar de meest optimale setting. Deze door alle partijen gewenste maatregelen worden nu namelijk volledig geblokkeerd door het DBC/DOT systeem.
Vaste vergoeding
In de volgende stap ontvangt de instelling een vaste vergoeding per adherente bewoner. Met deze incentive blijft het ziekenhuis zich inspannen om de beste zorg aan patiënten te leveren en patiënten aan zich te binden. Hiermee ontstaat er ook meteen relevante en makkelijk beschikbare informatie om de ziekenhuizen op hun performance ten aanzien van efficiency te beoordelen. Dit zijn namelijk de kosten per adherente bewoner.
Kosten elimineren
Als de waarde niet bepaald kan worden omdat de informatie over de outcome onvoldoende bekend is, dan is de beste alternatieve strategie om waarde te verhogen alle activiteiten en daarmee alle kosten te elimineren die geen waarde toevoegen in het zorgproces. De waarde stijgt dan in ieder geval doordat de kosten dalen. Dit wordt bij een vergoeding per adherente bewoner gefaciliteerd omdat het DBC/DOT systeem dit niet langer blokkeert.
Beste alternatief
Elimineren van een niet waarde toevoegende activiteit betekende tot nu toe namelijk ook vaak een verlaging van de vergoeding voor de DBC en daarmee een verlaging van de inkomsten van het ziekenhuis. De kwaliteit kan het beste op niveau gehouden worden door zorg te leveren volgens de “best practices” opgesteld door de wetenschappelijke verenigingen. Dit is op dit moment het beste alternatief voor het meten van de outcome.
Bron: Essay ‘Op weg naar echte transparantie’ in Skipr magazine 02-03 2018