NCZ wil aandacht voor cliëntenraden in ziekenhuizen nu het aantal patiënten met covid-19 in ziekenhuizen blijft stijgen, de druk op de algehele ziekenhuiszorg toeneemt en “de reguliere zorg achterstanden oploopt waarvan de consequenties niet of nauwelijks zijn te overzien”.
Via de brief vraagt de koepel van cliëntenraden namens de cliëntenraden van ziekenhuizen de minister dan ook om hen op landelijk niveau te betrekken “bij de gesprekken die u voert in het kader van het herstelplan waarin u met de NZa, in overleg met ZN, NVZ, NFU, ZKN en FMS de acties en randvoorwaarden opstelt, die ervoor moeten zorgen dat patiënten zo snel mogelijk worden geholpen”.
Geïnformeerd
Directeur-bestuurder Marika Biacsics – van der Horst van NCZ schrijft in de brief dat cliëntenraden van ziekenhuizen momenteel vooral geïnformeerd worden. Uit onderzoek van de koepel naar de invloed van cliëntenraden op coronamaatregelen blijkt dat cliëntenraden tijdens de eerste golf van de coronacrisis buiten beschouwing werden gelaten.
Lees op Zorgvisie: Het LUMC-bestuur had in eerste coronagolf geen oog voor de cliëntenraad
Biacsics zei tegen Zorgvisie: “Er werden besluiten genomen waarbij werd gezegd: het is crisis, veiligheid voor alles, we moeten dit van de overheid. Sommige cliëntenraden in ziekenhuizen werden wel achteraf geïnformeerd, maar niet in de besluitvorming betrokken om toestemming of advies te geven.”
“Het is heel logisch”, zegt onderzoeker Jelmer Schalk tegen Zorgvisie, “want als een bestuurder in de snelkookpan zit, is het niet de eerste gedachte om nou eens even met de benen op tafel met iedereen te praten. Maar de informatie van patiënten of cliënten, met en zonder corona, is juist super nuttig omdat het gaat over de beleving van de zorg.”
Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
Biacsics haalt in de brief de nieuwe Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (Wmcz 2018) aan, die op 1 juli 2020 van kracht is geworden. “Deze wet schrijft onder andere voor dat cliëntenraden instemmingsrecht hebben op het algemene beleid ten aanzien van kwaliteit en veiligheid, maar ook als het gaat om hygiëne, de toelating van cliënten en de beëindiging van toelating, voedingsaangelegenheden, geestelijke verzorging, recreatie-of ontspanningsactiviteiten en maatschappelijke bijstand. Allemaal items die onder de huidige omstandigheden zeer zeker niet minder belangrijk zijn dan voorheen.”
Invloed op de kwaliteit vanuit het cliëntenperspectief bij bestuur en besluit, die cliëntenraden beoogd worden te hebben conform de Wmcz 2018, krijgt volgens NCZ in elk geval in de huidige situatie niet de vorm die het zou moeten hebben.
Constructieve bijdragen
Cliëntenraden van ziekenhuizen werken er al aan in het ziekenhuis waarvoor zij het cliëntenbelang behartigen, betrokken te worden bij evaluaties en discussies over de coronaperiode en daarna. “De cliëntenraden en NCZ hopen hiermee positieve en constructieve bijdragen te kunnen leveren aan de kwaliteit van beleid en bestuur vanuit het cliëntenperspectief, zowel lokaal in de ziekenhuizen, regionaal in de zorgketens als landelijk bij het herstelplan. Ook hopen wij hiermee eindelijk vorm te kunnen geven aan de rechten en plichten van cliëntenraden, zoals bedoeld in de Wmcz 2018.”
