Hoe kunnen we de zorg rondom een aandoening efficiënter inrichten, de patiënt meer aan het woord laten en tegelijkertijd meer inzicht krijgen in onze eigen patiëntpopulatie?
Deze vragen speelden op de afdeling Plastische Chirurgie in het Amsterdam UMC, locatie VUmc. Arts-onderzoeker Florence Heijsters zag kansen voor patiëntgerichte zorg. Ze zocht expertise bij het waardegedreven zorg-team binnen het ziekenhuis. De Scar Clinic, een tertiair verwijscentrum voor moeilijk behandelbare, excessieve en recidiverende littekens, werd opgezet met een focus op waardegedreven zorg. De kliniek bestaat nu anderhalf jaar.
Heijsters was vanaf het begin betrokken bij de opzet ervan. Inmiddels is Heijsters naast haar klinische werkzaamheden ook werkzaam als adviseur waardegedreven zorg op de afdeling Strategie & Innovatie. Vanuit deze rol is zij betrokken bij meerdere waardegedreven zorg-trajecten binnen het Amsterdam UMC. Het doel is om de kwaliteit van zorg te verbeteren door het aanbieden van de juiste informatie op het juiste moment voor zowel de zorgverlener als de patiënt. Heijsters sprak hierover op het jaarcongres De Qruxx van kwaliteit op 5 november.
Vragenlijsten
Heijsters vertelt over de manier van werken binnen de Scar Clinic. “Iedere nieuwe patiënt heeft eerst een gesprek met de verpleegkundige om een vragenlijst door te nemen. Waarom komt deze persoon hier en wat kunnen wij voor diegene betekenen?” De belangrijkste punten worden meegenomen naar het gesprek met de arts. Die vraagt onder andere waar de patiënt het meeste last van heeft. Het blijkt dat de behandelwens van de patiënt nog wel eens anders kan zijn dan het plan van de arts.
Meer tijd
Zowel patiënten als zorgverleners waarderen de nieuwe manier van werken. “Patiënten zijn positief verrast door de vragen die we stellen”, zegt Heijsters. “Ze voelen zich bovendien gehoord omdat zowel verpleegkundigen als artsen uitgebreid de tijd nemen om te bespreken wat voor hem belangrijk is.” De samenwerking op de polikliniek is volgens Heijsters ook waardevoller en leuker geworden. “We vormen meer een team omdat verpleegkundigen en artsen meer samenwerken.”
Wensen en behoeften in kaart
Heijsters vertelt dat ze zijn begonnen met het in kaart brengen van de wensen en behoeften van patiënten. Hiervoor werd bijvoorbeeld een focusgroep georganiseerd waarin juist de patiënten aan het woord kwamen. De ontwerpfase bestond verder uit het formuleren van een uitkomstenset en de vragenlijst, het vormgeven van een nieuw zorg- en patiëntpad en het klaarstomen van het team. Na de ontwerpfase volgde de bouwfase en daarna de implementatiefase. De vierde fase is de fase waarin er samen met het team continu wordt verbeterd.
Digitale zorgomgeving
Heijsters vertelt over de nieuwste pilot binnen de Scar Clinic, tevens een onderdeel van haar promotieonderzoek: de ontwikkeling van een digitale zorgomgeving. “De juiste informatie wordt in een app op het juiste moment overzichtelijk en gedoseerd aangeboden aan de patiënt. De applicatie is gekoppeld met het elektronisch patiëntendossier van het ziekenhuis.”
Hierdoor is de informatie actueel en kan de zorgverlener in diezelfde omgeving meekijken via het epd. “De eerste reactie van patiënten die de app zien is erg positief”, zegt Heijsters. “Zij geven aan dat het fijn is om thuis terug te lezen wat er tijdens een consult is verteld en om overzichtelijk de afspraken te zien met de betrokken behandelaar.”
Meerwaarde
Waardegedreven zorg wordt op steeds meer afdelingen in het Amsterdam UMC geïmplementeerd. Er wordt gekeken naar waar behoefte is vanuit patiënten, maar ook naar welke zorgverleners op deze manier willen werken. Stap één is het formuleren van een gezamenlijk doel, zegt Heijsters. “Waar werken we naartoe, wat is voor de patiënt belangrijk? Dat is een mooie ambitie om samen als team mee aan de slag te gaan.”
Heijsters ziet dat de manier van werken zich kan verspreiden als een olievlek: als de eerste mensen gemotiveerd raken, kunnen zij de meerwaarde van waardegedreven werken laten zien. “Die meerwaarde is op dit moment nog niet te zien in verminderde kosten, maar het levert enthousiasme op in het team om samen te werken aan betere zorg voor de patiënt.”
