Het Nivel onderzocht wat patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars precies bedoelen met ‘tijd voor samen beslissen’.
Wat houdt tijd in relatie tot samen beslissen precies in? Wanneer is de hoeveelheid tijd voor samen beslissen voldoende en wie bepaalt dat? En hoe verschilt dat per aandoening, persoon of fase van ziekte?
Patiënt
Voor patiënten zijn wachttijd, contacttijd en tijd van leven van belang. Ze willen meer contacttijd, zoals een langer consult met de zorgverlener. Met name kwetsbare patiënten en patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben meer contacttijd nodig als voorwaarde voor samen beslissen.
Zorgverlener
Zorgverleners noemen gebrek aan tijd vaak als reden voor het niet doorlopen van de verschillende stappen van samen beslissen en zien de factor tijd dan ook als dé oplossing voor verbetering. Ze geven aan dat er tijdwinst te behalen valt in de voorbereiding, bijvoorbeeld door patiënten te wijzen op de verschillende (digitale) keuzehulpen bij samen beslissen.
Met deze tools kunnen patiënten zich gericht voorbereiden op het gesprek met hun zorgverlener over hun behandeling. Daarnaast noemen zowel zorgverleners als zorgverzekeraars het belang van scholingstijd, om te leren hoe een zorgverlener samen beslissen in praktijk kan brengen.
Gericht vervolgonderzoek
Het is duidelijk dat er naast tijd legio andere variabelen een rol spelen bij effectief samen beslissen in de zorg. Denk aan het vergroten van kennis hierover bij de patiënten én het breder uitdragen van het belang van (tijd voor) samen beslissen op het niveau van zorgverleners, zorgmanagers en zorgverzekeraars. Dit explorerende onderzoek biedt handvatten voor toekomstig onderzoek.
Het onderzoek
Het Nivel heeft interviews afgenomen bij veertien patiënten, zeventien zorgverleners en vier zorgverzekeraars. Daarnaast is aan de hand van bestudering van 69 onderzoeksartikelen inzicht verkregen in de situaties waarin tijd voor samen beslissen aan de orde is en de oplossingen die geboden worden om effectief met tijd om te gaan.